Podkolan biały (Platanthera bifolia) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny storczykowatych. Występuje w Europie ( z wyjątkiem rejonu Morza Śródziemnego i Kotliny Panońskiej) i Azji, Północnej Afryce. W Polsce na całym obszarze, choć w ostatnich latach coraz rzadziej. Występuje: świetliste lasy liściaste i zarośla, polany, poręby – na świeżych, średnio próchnicznych glebach.
Gatunek chroniony
A teraz rośnie u nas i z roku na rok go przybywa, jeszcze dziesieć lat temu liczyłam kwitnące - było ich kilkanaście, a w ostanich latach kwitnie już ponad setka.
Trzeba przyznać, iż rozmanażaniu się podkolanów nie sprzyja gospodarka człowieka. My tej części łąki nie kosimy od dwudziestu lat, jedyną naszą ingerencją w przyrodę jest usuwanie, co kilka lat (wycinanie), ekspansywnej czarnej olchy. W tym roku podkolany zostały nieco przytłoczone wyższą, niż zwykle trawą, której sprzyjały deszcze. Rośliny te może z pozoru mają niezbyt atrakcyjne kwiaty, jednak można uznać, że są pełne uroku: delikatne i finezyjne. A zapach, mocny i intensyny jest bardzo przyjemny.
Charakterystyka
Łodyga: pojedyncza, prosta, wzniesiona, kanciasta, nie rozgałęziająca się. Osiąga wysokość do 50 cm.
Liście: dwa duże liście odziomkowe (stąd łacińska nazwa gatunkowa – bifolia), które oskrzydlonym ogonkiem obejmują dolną część łodygi. Wyrastaja na łodydze naprzeciwlegle. Są one odwrotnie jajowate, owalne, falowane.Oprócz nich występują bardzo małe, siedzące, lancetowate liście łodygowe, ustawione skrętolegle.
Kwiaty: pojedyncze, białe kwiaty tworzą na szczycie łodygi grono. Budowa kwiatu typowa dla storczyków. Mają wolne listki okwiatu – trzy z nich zwrócone do siebie tworzą hełm, dwa odstające tworzą skrzydełka, a jeden języczkowy zwisa. Niezgrubiała, cienka i nitkowata ostroga ma długość do 2,5 cm. Tylko jeden pręcik jest płodny. Posiada on pod znamieniem wyrostek zwany dzióbkiem. Pyłek zlepiony w tzw. pyłkowiny o maczugowatym kształcie, ustawione równolegle i blisko siebie (ok. 1 mm) i zakończone lepką uczepką. Zapylany jest przez motyle nocne – ćmy, które zwabia za pomocą intensywnego zapachu. Dla ludzi jest to przyjemny zapach. Ćmy przylatujące po nektar dotykają dzióbka, a wówczas pylkowiny za pomocą uczepek przyklejają się do ich ciała. Roślina kwitnie od maja do lipca.
Owoc: torebka z dużą ilością bardzo drobnych, bezbielmowych nasion rozsiewanych przez wiatr.
Korzeń: występują na nim zawsze dwie bulwy; jedna jest tegoroczna, druga z poprzedniego roku. Z zeszłorocznej bulwy wyrasta pęd nadziemny, tegoroczna bulwa gromadzi substancje zapasowe dla przyszłorocznego pędu.
To na tej łące pod lasem rosną podkolany