Zielnik. Wawrzynek wilczełyko

Wawrzynek wilczełyko (Daphne mezereum L.) –  krzew należący do rodziny wawrzynkowatych. Występuje w całej Europie, w zachodniej Syberii i Kaukazie, także w Azji Mniejszej. W Polsce na całym terytorium, ale jest rośliną rzadką i podlega ścisłej ochronie.

Jest słabo rozgałęzionym krzewem dorastającym najwyżej do 1 m wysokości. Kwitnie w marcu, kwietniu, a niekiedy już w lutym.  Kwiaty różowe, rzadko białe, ma silnie pachnące; pojawiają się jeszcze przed rozwojem liści. Są niepozorne, czterokrotne, obupłciowe, po trzy w bliznach po ubiegłorocznych liściach, o średnicy 1-1,5 cm. Rurka okwiatu  jedwabiście owłosiona, długości 5-10 mm. Słupek dwuznamionowy, osiem pręcików. Roślina miododajna, nektar jest wydzielany jest przez miodniki znajdujące się przy nasadzie słupka. 

Liście są wąskie i cienkie, lancetowate długości 4-8 cm, gęsto skupione na szczytach gałązek; opadają na zimę. Po roztarciu nieprzyjemnie pachną. 

W czerwcu i lipcu dojrzewają jaskrawoczerwone bądź żółte, kuliste owoce średnicy 8 mm.w skupieniach po trzy.

Cała roślina jest bardzo silnie trująca. Zjedzenie 10-12 dojrzałych owoców może spowodować śmierć dorosłego człowieka; dla dziecka nawet 1-2 owoce mogą być śmiertelne. Owoce i liście zawierają dwa trujące składniki: glikozyd dafninę i mezereinę. Pierwszymi objawami zatrucia jest pieczenie i drętwienie ust, puchnięcie warg, krtani i twarzy, ślinotok, chrypka oraz trudności w połykaniu. Potem pojawiają się silne bóle brzucha i głowy, odurzenie, skurcze, wymioty i krwawe biegunki. Śmierć występuje wskutek zatrzymania krążenia. Roślina działa szkodliwie również na skórę i błony śluzowe; już sam kontakt z nią, bez doustnego spożycia, może powodować zaczerwienienie i obrzęki oraz pojawienie się pęcherzy na skórze.

Wymaga wapiennej i lekko wilgotnej gleby oraz półcienistego lub cienistego stanowiska. Źle toleruje cięcie i przesadzanie. Jednak sam się rozsiewa - kiełkuje z nasion, które spadną na glebę.

Preparaty z kory i owoców stosowane były dawniej w medycynie ludowej na podrażnienia skóry, w formie okładów.

Odmiany: Alba – białokwiatowa o jasnozielonych liściach (w przeciwieństwie do gatunku) i żółtych owocach oraz Alba Plena - białokwiatowa o pełnych kwiatach

Nazwa: pierwszy człon łacińskiej nazwy: Daphe związany jest z nimfą Dafne z mitu greckiego, która uciekając przed  zalotami Apolla, poprosiła o pomoc Matkę Ziemię. Bogini usłuchała prośby i zamieniała Dafne w krzew, według niektórych autorów – lawendowy, a według innych wawrzynka. Nazwa drugiego członu polskiej nazwy „wilcze łyko” prawdopodobnie pochodzi od własności kory wawrzynka. Zetknięcie zawartej w niej silnej trucizny z ludzką skórą, powoduje powstawanie pęcherzy, obrzęków, owrzodzeń, trudno gojących się ran, a czasami może doprowadzić do martwicy skóry. Taką właściwość wawrzynka wykorzystywali dawniej żebracy, aby wzbudzić litość i uzyskać większe datki. Natomiast określenie "wilczy" jest charakterystyczne dla  ludowej nazwy tego gatunku.

Źródło: 
http://pl.wikipedia.org/wiki/Wawrzynek_wilcze%C5%82yko

http://www.zimorodek.com/przyroda-oiywiona-edukacja-ekologiczna-78/drzewa-i-krzewy-edukacja-ekologiczna-64/197-wawrzynek-wilczepyko