Osiąga ponad metr wysokości, zwieńczona wiechą żółtych kwiatów. Wykształca
długie, podziemne rozłogi. Łodyga wzniesiona, krótko owłosiona, górą omszona i
rozgałęziona, tępokanciasta wysoka od 15 do 120 cm. Liście podłużne jajowate,
naprzeciwległe lub w okółkach po 3-4, mniej omszone niż łodyga, o długości do
14 cm, z kropkowanymi gruczołami. Kwiaty długo szypułkowe, zebrane w szczytowe
wiechy, w kolorze złocistożółtym. Powstają w kątach górnych liści łodygowych.
Korona duża, do 1 cm średnicy. Płatki korony kwiatu są jajowate, koloru
żółtego, opatrzone wewnątrz krótkimi gruczołami, na brzegach gładkie, objęte
przez płatki kielicha. Działki kielicha czerwono obrzeżone. Kwiat posiada pięć
pręcików, krótszych od korony, w tym dwa krótsze od pozostałych.
Owoc to kulista torebka do 5 mm średnicy, pękająca podłużnymi klapami. Kwitnie
od czerwca do sierpnia. Nasiona rozsiewane przez wiatr. Rośnie nad brzegami
wód, na torfowiskach nizinnych, w wysychających zbiornikach, rowach, bagiennych
lasach i zaroślach. Najczęściej występuje na wilgotnych glinach piaszczystych i
utworach pylastych lub glinach ciężkich i iłach, stroni od gleb wapiennych.
Preferuje stanowiska umiarkowanie naświetlone, umiarkowane warunki klimatyczne,
gleby obojętne, wilgotne lub mokre, umiarkowanie ubogie (mezotroficzne) lub
zasobne (eutroficzne). W Polsce czasami jest uprawiana w ogrodach. Nadaje się szczególnie na rabaty i do obsadzania obrzeży zbiorników wodnych.
Tojeść kropkowana (Lysimachia punctata L.) – gatunek
rośliny wieloletniej z rodziny pierwiosnkowatych.
Pierwotnie występowała we wschodniej i
południowo-wschodniej Europie i Azji Mniejszej. Obecnie w całej Europie
występuje jako roślina uprawiana w ogrodach, czasami dziczeje. Roślina wieloletnia
o wysokości od 50 do 100 cm. Łodyga mocna, wzniesiona, oskrzydlona i kanciasta,
puszyście owłosiona. Pod ziemią roślina posiada kłącze. Liście lancetowato-jajowate,
o długości do 10 cm. Dolna część liści jest charakterystycznie kropkowana, stąd
nazwa. Kwiaty żółte, wyrastające pojedynczo lub po kilka z kątów liści. Działki
kielicha owłosione, ale nieorzęsione, łatki korony mają brzegi gruczołowato orzęsione. Rośnie nad brzegami wód, w wilgotnych
zaroślach. W Polsce kwitnie od czerwca do sierpnia.
Jest uprawiana jako roślina ozdobna. Nadaje się
głównie na rabaty, szczególnie w ogrodach naturalistycznych. Może być także
sadzona nad zbiornikami wodnymi. Jest rośliną długowieczną. Może rosnąć na
stanowisku słonecznym lub półcienistym. Wymaga ziemi próchnicznej, żyznej i
stale wilgotnej. Jest całkowicie mrozoodporna.
Tojeść rozesłana (Lysimachia nummularia L.),
zwyczajowo nazywana pieniężnikiem, gatunek rośliny
wieloletniej należący do rodziny pierwiosnkowatych. Roślina występująca na
większości obszaru Europy oraz w zachodniej Azji i na Kaukazie. W Polsce
pospolita, spotykana na obszarze całego kraju, najczęściej na niżu i w niższych
piętrach górskich.
Jest to niewielka, przyziemna roślina okrywowa. Tworzy na ziemi kobierce o wysokości do 5 cm. Łodyga delikatna, naga, czterokanciasta, gęsto ulistniona na całej długości, wznosząca się na wysokość około 5 centymetrów. Pędy płożące zakorzeniają się w węzłach. Osiągają 60 cm długości. Liście jasnozielone, naprzeciwległe, okrągławe, tępe, czerwonawo kropkowane, całobrzegie, ułożone w jednej płaszczyźnie z łodygą. Kwiaty promieniste do 3 cm średnicy, na krótkich szypułkach. Rosną pojedynczo lub po dwa w kątach liści. Działki kielicha sercowato-jajowate, zrosłe, dwa razy krótsze od płatków. Korona zrosłopłatkowa w kolorze cytrynowo-żółtym lub intensywnie żółtym, wewnątrz często jest czerwonawo punktowana. 1 słupek, 5 pręcików. Owoc to torebka, pękająca pięcioma podłużnymi klapami.
Jest to niewielka, przyziemna roślina okrywowa. Tworzy na ziemi kobierce o wysokości do 5 cm. Łodyga delikatna, naga, czterokanciasta, gęsto ulistniona na całej długości, wznosząca się na wysokość około 5 centymetrów. Pędy płożące zakorzeniają się w węzłach. Osiągają 60 cm długości. Liście jasnozielone, naprzeciwległe, okrągławe, tępe, czerwonawo kropkowane, całobrzegie, ułożone w jednej płaszczyźnie z łodygą. Kwiaty promieniste do 3 cm średnicy, na krótkich szypułkach. Rosną pojedynczo lub po dwa w kątach liści. Działki kielicha sercowato-jajowate, zrosłe, dwa razy krótsze od płatków. Korona zrosłopłatkowa w kolorze cytrynowo-żółtym lub intensywnie żółtym, wewnątrz często jest czerwonawo punktowana. 1 słupek, 5 pręcików. Owoc to torebka, pękająca pięcioma podłużnymi klapami.
Kwitnie od czerwca do sierpnia. Lubi gleby wilgotne,
gliniaste, ubogie w związki mineralne. Najczęściej można ją spotkać nad
brzegiem wód, w olszynach, w mokrych zaroślach, na wilgotnych polach. Jest
mrozoodporna.
Najlepiej rośnie na glebach wilgotnych, a nawet podmokłych. Odmiana 'Aurea'
wymaga silnego nasłonecznienia i stałej wilgotności – w takich warunkach jest najsilniej
wybarwiona. Gdy rośnie w cieniu staje się zielona. Wymaga ziemi próchnicznej,
żyznej i stale wilgotnej.
Roślina ozdobna: w Polsce stosowana do obsadzania oczek
wodnych. Jest także dobrą rośliną okrywową i nadaje się do ogrodów skalnych.
Niektóre odmiany są uprawiane w doniczkach jako rośliny pokojowe (pędy zwisają
wówczas z doniczki). Szczególnie często uprawiana jest odmiana 'Aurea' o
intensywnie żółtych liściach. Roślina lecznicza: surowcem zielarskim jest suszone ziele, stosowane czasem w postaci proszku. Zawiera saponiny, garbniki i kwas krzemowy. Działanie: napar lub proszek ma działanie: ściągające, odkażające, przeciwbiegunkowe i przeciwreumatyczne. Preparaty stosowane są przy leczeniu szkorbutu, krwawieniach wewnętrznych, biegunkach, reumatyzmie i gruźlicy. Napar z tojeści rozesłanej zmieszany z naparem z rumianku stosowany jest do leczenia trudno gojących się ran.
2 komentarze:
Najbardziej mnie wkurza rozesłana,rozłazi sie to to tam gdzie nie powinno i panoszy,ale trzeba przyznać że jest ładne:))
Mam u siebie tojeść na działce, rosła tam zanim ją kupiliśmy. Na początku mi się podobała, ale jak po kilku latach zobaczyłam jak to się potwornie szybko rozrasta, to straciłam do tojeści sympatię. Ta roślina bez skurupłów próbuje zająć całą moją działkę :)
Prześlij komentarz