Obserwatorzy

wtorek, 26 listopada 2013

Dzianiny - jak o nie dbać (2)

Kontynuuję wątek na temat prania i konserwacji dzianin wełnianych.
Rady dotyczące prania wyrobów z wełny pochodzą z różnych źródeł: z Internetu,  ze starych poradników i książek robótkowych.
  • Pranie w mydlinach i łagodnych środkach piorących.
  • Pranie  w "kartoflach". Ten sposób stosuje się wyłącznie do prania wełny w ciemnym kolorze! Utrzeć ziemniaki,  przecier zalać letnią wodą, zamieszać, odcedzić i w otrzymanym płynie prać. Po wypraniu płukać kilkakrotnie w letniej wodzie, aż będzie czysta. Proporcje: 1 kg ziemniaków na 1 litr wody.
  • Pranie w roztworze boraksu. Rozpuścić 5 dag boraksu w 1 litrze gorącej wody, rozcieńczyć to w  4 litrach letniej wody, dodać 1 łyżeczkę octu i namoczyć sweter na 5 minut. Prać przez wygniatanie, płukać kilkakrotnie w letniej wodzie, odcisnąć wodę w ręczniku i suszyć rozłożony.
Dzianina sfilcowana
Kondycję lekko sfilcowanej dzianinie wełnianej ma przywrócić:
  • Pranie w wodzie po zgotowaniu fasoli. Namoczyć białą fasolę (ok. 1/2 kg), potem ugotować i w wystudzonej wodzie moczyć sweter (kilka godzin). Następnie  kilkakrotnie płukać; do ostatniego płukania dodać płynną glicerynę (1 łyżka na 1 l wody).
  • Kąpiel w letniej wodzie z płynną gliceryną  (100 ml na 4 l wody). Dzianinę moczymy około 20 minut i delikatnie gnieciemy.
  • Kilkunastominutowe moczenie w szamponie dla dzieci, a potem kilkugodzinne w wodzie z mlekiem (1/2 szklanki na l wody). Oczywiście należy płukać do uzyskania przezroczystej wody.
  • Namoczenie w gorącej wodzie z dodatkiem amoniaku
  • Moczenie w wodzie z solą (10 dag gorzkiej soli rozpuścić w 1 litrze gorącej wody, ostudzić, wlać do 5 litrów ciepłej wody, moczyć pół godziny. Wypłukać parę razy w letniej wodzie.
  • Mrożenie (patrz niżej).
  • Prasowanie (patrz niżej).
Po takich kąpielach nasz wyrób delikatnie wygniatamy w ręcznikach, formujemy i suszymy na leżąco. Chociaż współcześnie radzi się, by taki sweter zblokować przypinając do tablicy korkowej i w tym stanie zostawić do wysuszenia.

Prasowanie
Wełnę prasujemy żelazkiem (temperatura do prasowania wełny) na lewej stronie przez cienkie płótno (może to być tetrowa pielucha, lniana ściereczka itp.). Staramy się nie rozciągać dzianiny, gdyż może się odkształcić. Po wyprasowaniu zostawiamy kilka minut w celu odparowania.
Podobno prasowanie pomaga też w odfilcowaniu swetra. Wtedy jednak prasujemy parując dzianinę, lekko ją rozciągając.

Mrożenie
Zamrozić można sweter moherowy lub angorowy (każdy, który "puszcza" kłaki). Wkładamy do foliowego woreczka, a następnie do zamrażalnika na kilkanaście godzin, albo na 1-2 dni; kłaczki i włoski ze swetra nie powinny obierać nam innej odzieży.
Podobno mrożenie sprawdza się też w ratowaniu podfilcowanego swetra. Do zamrażalnika wkładamy (w woreczku foliowym) dzianinę uprzednio namoczoną, po wyjęciu rozmrażający się sweter rozciągamy.

Utrwalenie kolorów
  • Pranie w wodzie kartoflanej (patrz wyżej).
  • Moczenie (10 min.) w wodzie z dodatkiem sody oczyszczonej (1 łyżka na litr wody).
Wybielanie
Moczyć białą dzianinę (która pożółkła) około 10 minut w wodzie z dodatkiem 12% wody utlenionej(1 łyżka wody utlenionej na litr wody).

Sweter zmechacony
"Kulki" i "kluski" na swetrze golimy golarką do swetrów, lub odrywamy z taśmą klejącą. Jedno i drugie można kupić w sklepach. Kiedy mamy więcej czasu farfocle wyskubujemy ręcznie lub traktujemy pumeksem.

Źródło:
1.H.Dutkiewicz: "Nowe wzory dziewiarstwa ręcznego". Biuro WZSPiRz "Biblioteka Zawodowa". Warszawa 1954 r.
2.H.Dutkiewicz: "Dziewiarstwo ręczne". BWAiL CPLiA. Warszawa 1953 r.
3."Poradnik domowy Babci Aliny". PSP Kraków.
4.http://www.echodnia.eu/apps/pbcs.dll/article?AID=/20090305/PORADY/87876688
5.http://babuni-blog49.blog.onet.pl/2009/05/27/a-co-z-praniem-welnianych-swetrow/
6.http://www.domowe-sposoby.pl/twoj-dom/428-jak-dbac-o-swetry

10 komentarzy:

KonKata pisze...

dzięki za zebranie wiedzy!

Zosia Samosia pisze...

Dzięki, jestem zachwycona. Jeszcze się nie zdecydowałam, który sposób wypróbuję :)))) ale o efektach nie omieszkam poinformować. Przygotowałaś wspaniałe kompendium wiedzy w temacie pielęgnacji naszych dzianinek. Pozdrawiam serdecznie!

Dendrobium pisze...

Dzięki wielkie! Spadłaś mi dosłownie z nieba, bo akurat szukam, a czytałam jakiś czas temu u kogoś na blogu:) o tym jak uratować sfilcowany sweter:)
Pozdrawiam ciepło

Joanna pisze...

Dziękuję za porządną garść ważnych informacji. Pozdrawiam

Sztuka rękodzieła pisze...

Bardzo cenne wskazówki. Nie znałam sposobu na mrożenie:)

Kasia pisze...

nie wiedziałam,że dzianiny można podratować takimi domowymi sposobami :)

Motylek pisze...

Bardzo pomocny wpis. Mam jeden podfilcowany sweter, którego szkoda mi się pozbyć - popróbuję na nim. Zacznę od mrożenia.

Dziękuję, za czas poświęcony na zgromadzenie tych informacji.

Pozdrawiam, Motylek

ciapara pisze...

Bardzo potrzebny post!!! Dziękuję!

Anka pisze...

dzięki za informacje, wreszcie wiem co mam robić z moim ukochanym swetrem. A już myślałam że muszę się z nim rozstać
Pozdrawiam, super blog !

NaturalneSposoby pisze...

Przypadkiem weszłam na ten post. Jaka szkoda że dopiero teraz,jak sfilcowałam mój ulubiony sweterek.
Nie mogę odżałować.
A bloga gratuluję i pozdrawiam

LinkWithin

Related Posts with Thumbnails