Obserwatorzy

czwartek, 28 lipca 2011

Biecz (4)

Pragnę jeszcze raz powrócić do Biecza, gdyż wydaje mi się niedopowiedziane, to co sobie zamierzyłam. Wycieczka była krótka, a oglądania i wrażeń wiele. Nie wszytko, to co jest do zwiedzenia w Bieczu, zobaczyłam. Może kiedyś tam powrócę... Jednak nie mogę nie podzielić  się z moimi Czytelnikami jeszcze kilkoma uwagami. Jak już wspomniałam duże wrażenie zrobiła na mnie ekspozycja  muzealna w "Domu z basztą". O tym co tam zgromadzono opowiedziałam tylko połowicznie. Dziś czas na dalszą prezentację.
Jedną ze stałych ekspozycji jest wystawa instrumentów muzycznych zgromadzonych tu  z regionu. Możemy zobaczyć instrumenty ludowe i dworskie. Są tu m.in.  róg, obój, kobza, cymbały, skrzypce,  klawikord, katarynka, a nawet świstające gliniane ptaszki:




Ekspozycję wzbogacają też stare książki na tematy muzyczne oraz nuty.
Kolejna wystawa wydała mi się także niezwykle ważna,  mam wrażenie, że na moment zatrzymuje w kadrze  ginący, albo nieistniejący już świat polskiego rzemiosła. Pokazano warsztay np. kowalski, ślusarski, zegarmistrzowski, szewski, krawiecki, a także narzędzia  różnych rzemieślników. m.in. zbiór żelazek, nożyc itp. Przypuszczam, że wielu młodym ludziom  dzisiaj nic nie mówią  słowa określające dawne zawody, takie jak np. bednarz, kołodziej, ludwisarz, rymarz, stelmach.


Krosna, warsztaty tkackie, kołowrotki


Rzemiosło to drobna wytwórczość przemysłowa polegająca na wytwarzaniu i naprawie przedmiotów codziennego użytku przy pomocy ręcznych narzędzi i prostych  maszyn. I tak pojęte wytwórstwo często przegrywa z masową produkcją.

 Warsztat tkacki, krosna i kołowrotki
I mały przegląd:
Garncarstwo - rękodzielniczy wyrób ceramicznych naczyń i przedmiotów codziennego użytku.
Bednarstwo - dział rzemiosła zajmujący się wytwarzaniem naczyń drewnianych techniką klepkową: beczek, kadzi, balii,  maselnic, dzieży i łopat do chleba, konewek, wiader, cebrzyków, wanienek, kufli. 
Kowalstwo - wykuwanie przedmiotów z metalu np. kociołków, podków, gwoździ, narzędzi, broni.
Introligatorstwo - ręczne oprawianie książek i  różnych wydawnictw. 
Kołodziej zajmował się wyrobem kół, wozów i części do nich.
Ludwisarstwo - odlewanie z brązu, miedzi, mosiądzu lub spiżu dzwonów, luf do dział, posągów, świeczników i przedmiotów codziennego użytku.
Rymarstwo - dział rzemiosła zajmujący się wytwarzaniem uprzęży konnych, siodeł, akcesoriów jeździeckich i skórzanych pasów pędnych.
Siodlarz  - rzemieślnik zajmujący wyrobem skórzanych siodeł dla koni.
Sitarstwo - wyrób sit.
Smolarz - człowiek trudniący się wyrobem smoły lub handlujący smołą, a także wypalaniem węgla drzewnego. Do czasów współczesnych zachowała się nazwa tego ostatniego zajęcia (alternatywna nazwa: węglarz).
Stelmach - rzemieślnik zajmujący się konserwacją kół i części do wozów i bryczek. Obecnie zawód całkowicie zapomniany.
Zduństwo - dział rzemiosła zajmujący się budową i naprawą pieców (kaflowych, kuchennych, chlebowych, pieco-kominków, kominków).
Zecer (składacz) - pracownik zecerni wykonujący skład ręczny lub maszynowy na potrzeby druku typograficznego.
Dekarz – rzemieślnik, zajmujący się pokrywaniem i naprawianiem dachów materiałami dekarskimi  dachówkami, blachodachówkami.
Garbarstwo – dziedzina rzemiosła, przemysłu zajmująca się przetwarzaniem (garbowaniem skór). 
Hafciarstwo - metoda ozdabiania tkanin, filcu lub skóry polegająca na wyszywaniu na nich wzorów za pomocą igły lub szydełka oraz nici i różnych dodatków.
Złotnictwo – rzemiosło artystyczne zajmujące się wytwarzaniem wyrobów ze złota, platyny, srebra, stopów, metali szlachetnych, kamieni szlachetnych oraz innych drogocennych materiałów.
Kamieniarstwo - wydobywanie i obróbka kamienia.
Ślusarstwo
- obróbka metali, głównie za pomocą narzędzi ręcznych i maszyn.
Kaletnik - rzemieślnik zajmująca  wyrabianiem toreb, teczek, walizek, portfeli itp. ze skóry, tworzyw sztucznych. 
Kuśnierz  -  rzemieślnik zajmujący się szyciem i naprawą futer, odzieży skórzanej, galanterii futrzanej.  





Rzemieślnikiem jest mi.n.: krawiec, szewc, rękawicznik, kaletnik, zegarmistrz, młynarz, fryzjer.  
Mniej znane działy rzemiosła: 
Cholewkarstwo  - rzemiosło obejmujące szycie, wyrób cholewek do obuwia.
Czapnictwo - wyrabianie czapek.
Białoskórnictwo  - dział garbarstwa zajmujący się wyprawianiem skór miękkich na rękawiczki i odzież.
Miechownictwo  - robienie miechów, mieszków, worków i innych drobnych
przedmiotów ze skóry.
Pantoflarstwo - wyrób pantofli.
Paśnictwo -  wyrób pasów.
Portmoneciarstwo -  wyrób portmonetek.

7 komentarzy:

anabell pisze...

Świat się zmienia na naszych oczach, ale wcale nie jestem pewna, czy to jest dla nas na pewno korzystne. Lista zanikających zawodów jest coraz dłuższa i jeszcze trochę a np. bednarz to nie będzie zawód ale....hobby.Mam w domu zabytkowy zegar stojący, z końca XIX w. Jest nieczynny, trzeba do niego dorobić pewną część i żadem zegarmistrz współczesny tego nie potrafi.Mam tylko nadzieję,że dzięki kobietom nie zanikną różne robótki, bo jednak sporo całkiem młodych dziewczyn haftuje, robi na drutach, szydełkuje lub robi biżuterię.
Miłego, ;)

w moim domku pisze...

moj dziedek byl stelmachem we dworze.dzieki niemu rodzina jakos prztrwala wojne ale umial tez stawiac piece,szyc ubrania robic i reperowac buty.dzisiaj juz tego nie ma.

Giga pisze...

Ale dałaś wykład, ale muszę Ci przyznać, ze młodzi z pewnością wielu tych zawodów nie znają. Pozdrawiam

Kasia pisze...

Dziękuje za wycieczkę po Bieczu. Odkurzyłaś moje wspomnienia. W podstawówce byłam na obozie wędrownym i jednym z etapów był właśnie Biecz. Pamiętam ,że bardzo mi się ty podobało :)
Pozdrawiam

KonKata pisze...

bardzo lubie takie miejsca, cieszę się ,że są ludzie ,którzy zachowują takie przedmioty i są tacy, którzy chcą je zobaczyć
paczka z cebulami dotarła cała i bez uszkodzeń
bardzo się cieszę i jeszcze raz dziękuję

malaala pisze...

Mieszkam tak blisko a nie wiedziałam ,że tam coś takiego jest.Przy następnej sposobności nie omieszkam tam zajrzeć :)Pozdrawiam i dzięki za informacje :)

Danusia pisze...

Uwielbiam tu zaglądać, tyle ciekawych rzeczy opisujesz.
Zapraszam do siebie po wyróżnienie.
Pozdrawiam:)

LinkWithin

Related Posts with Thumbnails