Strony

sobota, 21 kwietnia 2012

Sweter/wzór irlandzki

Historia dziewiarstwa
Ponoć  "korzeni"wzorów irlandzkich  należy szukać w sztuce celtyckiej. Wiąże się je ściśle z Wyspami Aran leżącymi u wejścia zatoki Galway (zachodnie wybrzeże Irlandii). Tu mieszkańcy zajmowali się od setek lat produkcja rolną i rybołówstwem.Taka praca wymagała odzieży chroniącej przed oddziaływaniem surowego klimatu. Zapewne była to zasadnicza przyczyna powstania swetra irlandzkiego wykonywanego z grubej, kremowej wełny zwanej Bainin. Wełna ta zapewnia dobra izolację cieplną i pochłania wilgoć, co ma niebagatelne znaczenie, jeżeli przyjrzymy się  warunkom pracy rybaków. Swetry dziergano z niepranego surowca zachowującego naturalne tłuszcze zwierzęce zwiększające wodoodporność.
Ciekawostką może być fakt, że na Aranach początkowo robotami na drutach zajmowali się mężczyźni, do zadań kobiet należało przędzenie włóczki. To właśnie  panowie opracowywali plecione motywy i warkocze wykorzystywane w ściegach irlandzkich. Motywy charakterystyczne dla sztuki celtyckiej składały się ze skomplikowanych splotów i węzłów układanych geometrycznie. Ich przykłady przetrwały na kamiennych krzyżach Irlandii i wschodniej Szkocji, w Księdze z Lindisfarne i Kells. Nie ma pewności, jakie  było znaczenie tych wzorów, ale można sądzić, że mają znaczenie religijne. Na przykład pojedyncza linia ciągła uznawana jest  za symbol wieczności lub trwania; ścieg potrójny, który powstaje przez zrobienie trzech oczek z jednego i jednego z trzech symbolizuje Trójcę Świętą. Ścieg plaster miodu symbolizuje ciężką pracę pszczół;  wzór diamentowy ma odniesienie do małych poletek uprawianych na wyspach, a także jest symbolem sukcesu, bogactwa i skarbów; ścieg koszykowy wyraża nadzieję na obfity połów; warkocz symbolizuje rybackie liny oraz ma zapewnić bezpieczeństwo i powodzenie podczas połowów.




Zdjęcia stąd

Wzory odtwarzane z pamięci przekazywano z pokolenia na pokolenie (nie rysowano ich i nie zapisywano). Podobno do dzisiaj  po układzie wzorów można określić z jakiej rodziny pochodzi twórca swetra.
Współczesne wyroby dziewiarskie z Aranów znane i modne są na całym świecie. Wiele wzorów opisano i narysowano - może więc zrobić sweter irlandzki średnio wprawna dziewiarka.
Tradycyjny sweter irlandziki posiada na przodzie i tyle duży centralny motyw otoczony zmieniającą się liczbą motywów bocznych oraz wzorem  płaszczyznowym lub wzorem tła po bokach i między  motywami. Boczne warkocze i zygzaki są symetryczne i robione przciwbieżnie (np. warkocz po jednej stronie skręca w lewo; po drugiej - w prawo). Brzegowe części swetra oraz pod pachami wykonuje się ściegiem płaszczyznowym. Podobnie układa się wzór na rękawach, tyle że jest on mniejszy.

Tradycyjny wzór swetra  irlandzkiego


Literatura
"220 wzorów i ściegów irlandzkich". Wydawnictwo RM. Warszawa 2005
http://en.wikipedia.org/wiki/Aran_jumper
http://www.realmenrealstyle.com/the-aran-sweater/

10 komentarzy:

  1. Uwielbiam swetry irlandzkie! Kocham warkocze! Dziękuję za cudny wpis!
    W ogóle marzy mi się podróż do Irlandii, mam tam koleżankę, bliską, ale względy finansowe... eh... szkoda gadać...
    Pozdrawiam, Ania.

    OdpowiedzUsuń
  2. Jesteś naszą blogową kopalnią wiedzy :)

    OdpowiedzUsuń
  3. To są piękne swetry, ale ogromnie łatwo się pomylić we wzorze. NO i niestety są dla bardzo szczupłych osób. Ja w takim wzorze wyglądam koszmarnie, optycznie mam po 10cm więcej w obwodach.
    Miłego, ;)

    OdpowiedzUsuń
  4. Witam, też lubię warkoczowisko, przemyciłam warkocze na poduszki, kiedyś robiłam swetry ale teraz jakoś opuściła mnie ochota na nie. Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
  5. Podobają mi się bardzo swetry irlandzkie, czasem zdarza mi się jakiś popełnić..no może namiastkę swetra irlandzkiego:)
    Pozdrawiam b.

    OdpowiedzUsuń
  6. Lubię takie swetry, a mój brat co roku zamawia u mnie następny, mogę wtedy poszaleć warkoczowo...pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
  7. No tak, celtyckie wzory.Na swetrach mogą wyglądać uroczo. Znawczynią i wykonawczynią była moje babcia. Ja niestety nie próbuję nawet. Może kiedyś.....

    OdpowiedzUsuń
  8. Uwielbiam takie wzory, maja w sobie niesamowity urok.

    OdpowiedzUsuń
  9. dodam od siebie taka ciekawostke
    kiedy po sztormie znajdywano na brzegu rybaka, po wzorze swetra okreslano miejsce z ktorego wyplynal

    OdpowiedzUsuń