Cerkiew greckokatolicka pod wezwaniem Zaśnięcia Bogurodzicy w Bałuciance (odremontowana w 2012 r.) prawdopodobnie pochodzi z XVII w. Niektóre źródła wymieniają rok1820, jako datę budowy. Cerkiew - znajduje się po lewej stronie drogi, na niewielkim wzniesieniu pomiędzy drogą a cmentarzem parafialnym.
Jest to niewielka cerkiew łemkowska typu północno-zachodniego, orientowana, trójdzielna (prezbiterium, nawa, babiniec) o konstrukcji zrębowej, wieża o konstrukcji słupowej, z pochyłymi ścianami - nie posiada izbicy. Dach o konstrukcji namiotowej z małymi wieżyczkami, nad nawą i prezbiterium nie ma charakterystycznych barokowych hełmów a jedynie zrębowe, nietypowe 8-polowe zwieńczenia.
We wnętrzu cerkwi znajdował się przed remontem kompletny ikonostas zestawiony z dwóch innych: barokowego z XVII w. (rząd Deesis) i późnobarokowego z XVIII w. Cztery ikony namiestne ikonostasu mają nietypowy skład i przedstawiają Św. Annę, Matkę Bożą z Dzieciątkiem, Chrystusa Nauczającego i św. Jerzego. Ikony namiestne zostały przemalowane przez Józefa Bogdańskiego. Pośród tych czterech ikon, brak ikony Zaśnięcia Bogurodzicy obrazującej wezwanie cerkwi (znajduje się ona na północnej ścianie nawy). Do cerkiewnego wyposażenia należą trzy XVIII -wieczne ołtarze: główny, rokokowy pochodzący z 1783 roku z obrazem Matki Bożej Niepokalanie Poczętej; boczne: z ikonami św.Mikołaja (XVIII w.) i Piety (XIX w.). Najcenniejsza jest ikona Zaśnięcia Matki Bożej , prezentująca powszechny od XVII w. układ ikonograficzny.
Nie obejrzeliśmy wnętrza cerkwi po remoncie (wrota zamknięte na głucho), nie wiem więc, jakie jest jej obecne wyposażenie.
Nie obejrzeliśmy wnętrza cerkwi po remoncie (wrota zamknięte na głucho), nie wiem więc, jakie jest jej obecne wyposażenie.
Część ikon z cerkwi w Bałuciance znajduje się w zbiorach Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku. Jest to między innymi ikona "Złożenie do grobu" z 1743 roku oraz ikona świętych Kośmy i Damiana z XVII w.
W Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku najcenniejszym eksponatem stałej wystawy "Ikona karpacka" są pochodzące z Bałucianki, jedyne XV-wieczne na Podkarpaciu carskie wrota szkoły halickiej wykonane z pełnych desek.
Cerkiew otoczona jest murkiem z łamanego kamienia. Obok cerkwi znajduje się dzwonnica parawanowa - niestety pozbawiona dzwonów, jeden z nich podczas drugiej wojny światowej zarekwirowali Niemcy, drugi zabrali ze sobą na wschód wysiedleni mieszkańcy Bałucianki, a trzeci najprawdopodobniej został zakopany i do dnia dzisiejszego nie został odnaleziony.
Nieopodal cmentarz z zachowanymi starymi kamiennymi nagrobkami.
Źródło:
1.Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda-Gryc: "Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja. Przewodnik". Oficyna Wydawnicza "Rewasz". Pruszków 2011.
2.http://www.beskid-niski.pl/index.php?pos=/obiekty&ID=412
Ale fajne okolice i zabytki. Tak mi się tęskni za "tymi" terenami. Pozdrawiam
OdpowiedzUsuńCerkiew piekna i interesujący zabytek, nie byłam nigdy:((
OdpowiedzUsuńNiestety zdaje się w 2008r ikony zostały skradzione i do tej pory ich nie odnaleziono. Paradoksalnie kradzież przyczyniła się do ocalenia cerkwi, która była w fatalnym stanie, bo gdy się zrobiło o niej głośno, przystąpiono do remontu.
OdpowiedzUsuńPozdrawiam serdecznie