Strony

piątek, 9 maja 2014

Niepotrzebna stacja - Łupków

Dojechaliśmy tam drogą wprawdzie utwardzoną, ale żwirową. Nigdzie człowieka, pustka. Stoi sobie osamotniona, a wokół bezkres pól i łąk. Stacja Łupków. Kiedyś ostatnia przed granicą.




Kiedy w 1872 roku budowano Pierwszą Węgiersko-Galicyjską Kolej Żelazną, która połączyła – poprzez Przełęcz Łupkowską ówczesną Galicję z Węgrami (Budapeszt ze Lwowem) w Łupkowie przy stacji działał urząd pocztowy i telegraficzny, a 2 km dalej powstała osada Nowy Łupków  licząca w 1921 r. 110 domów i 672 mieszkańców.


Pod przełęczą wybudowano tunel długości 416 m. W czasie I wojny światowej, podczas wycofywania się wojsk austro-węgierskich został uszkodzony. Podczas II wojny światowej był dwa razy niszczony: we wrześniu 1939 r. przez Polaków, a w 1944 r. przez Niemców.
Po II wojnie tunel odbudowano, jednak wykorzystywany był w znikomym zakresie dla ruchu towarowego. Po roku 1981 ruch na tej trasie znów wstrzymano. Wznowiony został ponownie w roku 1996.


Dziś jednak dworzec (po remoncie  w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku) znów stoi opuszczony.


Życie  zatrzymało się tutaj, nie wiadomo na ile - chociaż zegar kolejowy nadal odmierza czas. Wije się po kolumnach winobluszcz, kwitną posadzone kiedyś żonkile. Można przez okna pozaglądać do wnętrza budynku i zobaczyć klasyczne wnętrze dworca z epoki Austro-Węgier. Jakieś takie smutne i  przygnębiające wrażenie robi ta odnowiona, a opuszczona stacja, której czas znów zaczyna nie oszczędzać i tu, i ówdzie farba powoli się łuszczy...



Oglądać tunelu już nie poszliśmy (gonił nas czas). Obejrzeliśmy jeszcze pozostałości pomnika z 1915 r. wystawionego przez Niemców po zwycięskiej bitwie gorlickiej. Dziś jest to obelisk rozsypujący się ze starości, przy którym w trawie giną betonowe kwatery symbolicznych grobów.


Przez miejscowość biegnie niebieski szlak turystyczny, zwanym też granicznym, który prowadzi od Beskidu Niskiego - Jaśliskiego Parku Krajobrazowego i wchodzi w teren Bieszczadów pomiędzy Przełęczą Łupkowską, a Przełęczą Przysłup (697 m n.p.m) schodząc do Nowego Łupkowa. W Nowym Łupkowie szlak biegnie drogą obok stacji PKP Nowy Łupków.
Wybraliśmy się też na cmentarz, właśnie przy szlaku niebieskim, nieopodal schroniska "Chata w Łupkowie". Warto tu zajrzeć:







Można tu zobaczyć pozostałości cerkwi - kamienie podmurówki i krzyże żelazne zdobiące kiedyś zwieńczenia.



Drewniana cerkiew parafialna pw. świętego Michała Archanioła zbudowana była pomiędzy rokiem 1815, a 1821. Została zniszczona po roku 1947. Była to świątynia drewniana, trójdzielna, orientowana. Obok miejsca po cerkwi  - podmurówka dzwonnicy.

Źródło:
1. http://www.twojebieszczady.net/lupkow.php
2. http://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%81upk%C3%B3w_(stacja_kolejowa)
3.Beskid Niski. Przewodnik. Oficyna Wydawnicza "Rewasz". Pruszków 2012 r.