Cerkiew w Bystrem

Cerkiew grekokatolicka w Bystrem nieopodal Czarnej p.w. św. Michała Archanioła  została zbudowana w 1902 r.  na miejscu poprzedniej. Po 1951 opuszczona i zdewastowana.

 

 

Próbowano użytkować ją jako kościół. Próby ratowania  tej jedynej zachowanej w Bieszczadach cerkwi trójkopułowej wzniesionej w stylu narodowym podjęto w 1985 r.

Członkowie Towarzystwa Opieki nad Zabytkami objęli budowlę opieką, zabezpieczyli przed dalszymi zniszczeniami.

W 1993 r. przeprowadzono remont  dzwonnicy i poszycia dachowego z funduszy Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Krośnie. Potem przeprowadzono remont prezbiterium. Zima w roku 1999/2000 przyniosła kolejne zniszczenia: wichura zerwała poszycie nad babińcem. Jak widać na zdjęciach prace przy cerkwi, co jakiś czas, są wznawiane.

Cerkiew orientowana, konstrukcji zrębowej, trójdzielna. Podobna do nieistniejącej już - w Lipiu. Zdobią ja trzy kopuły główne i dwie boczne.  Dach kryty blachą. Wyposażenie cerkwi częściowo padło łupem złodziei. Jednak to, co ocalało wywieziono w 1962 r. do składnicy ikon w Łańcucie: ikonostas z XVIII w. oraz  ikony z XVIII i XIX w.
Przed głównym wejściem znajduje się płyta nagrobna położona jako stopień z zatartymi już napisami cyrylicą. Prawdopodobnie była nagrobkiem duchownego:

Dzwonnica-brama murowana, parawanowa, dwukondygnacyjna wzniesiona w 1939 r. mieszcząca trzy niezachowane dzwony. Odremontowana w 1993 r.

Kiedyś do Bystrego zawitali jego dawni mieszkańcy, zdradzili, że pod ołtarzem jest zakopany dzwon. Złodzieje wykopali go w nocy i usiłowali sprzedać na złom.

Po drugiej stronie drogi cmentarz:

 

Źródło
1.Stanisław Kryciński: Cerkwie w Bieszczadach. Oficyna Wydawnicza "Rewasz". Pruszków 2005.
2.Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda-Gryc: Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja. Oficyna Wydawnicza "Rewasz". Pruszków 2011.